Hà Nội, với gần 1.350 làng nghề và 47 ngành nghề thủ công truyền thống, đã có những bước đi mạnh mẽ nhằm tăng trưởng xuất khẩu TCMN, đặc biệt là hướng đến các thị trường quốc tế hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích kinh tế.
Theo các số liệu từ Hiệp hội Xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam (VIETCRAFT), ngành TCMN Việt Nam đã và đang chiếm lĩnh các thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản, Châu Âu và Úc, với kim ngạch xuất khẩu hàng năm không ngừng tăng. Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng TCMN hàng đầu tại khu vực châu Á nhờ vào lợi thế về lao động giá rẻ, tay nghề cao và chất lượng sản phẩm.
Tuy nhiên, để phát triển bền vững, ngành TCMN Hà Nội cần phải có chiến lược rõ ràng, không chỉ tận dụng lợi thế truyền thống mà còn phải cải tiến mẫu mã, chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng quốc tế. Chính vì vậy, Hà Nội đã đưa ra kế hoạch hành động để phát triển xuất khẩu TCMN giai đoạn 2026-2030, với mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu đạt từ 5,1% đến 5,5% mỗi năm. Mục tiêu là có từ 6 đến 10 nhóm hàng TCMN được xuất khẩu trực tiếp sang các thị trường quốc tế, nâng tỷ trọng xuất khẩu TCMN chiếm từ 3% đến 5% trong tổng xuất khẩu của thành phố.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, các sản phẩm TCMN Việt Nam, đặc biệt là Hà Nội, cần không ngừng cải tiến để đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế. Một trong những yếu tố quan trọng giúp các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Hà Nội chiếm lĩnh thị trường là sự kết hợp giữa tay nghề truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất. Các làng nghề như Gốm Bát Tràng, Lụa Vạn Phúc, Thêu Quất Động đã thực hiện đổi mới mẫu mã và kỹ thuật sản xuất để tạo ra những sản phẩm độc đáo, dễ dàng tiếp cận với thị trường quốc tế.
Chính phủ cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ ngành TCMN, từ việc tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế, đến việc hỗ trợ đào tạo nghề cho các nghệ nhân để nâng cao tay nghề. Các biện pháp này không chỉ giúp các làng nghề duy trì và phát triển sản xuất mà còn mở rộng cơ hội xuất khẩu.
Một yếu tố khác đang thúc đẩy xuất khẩu TCMN Hà Nội là sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và các nền tảng bán lẻ trực tuyến. Việc gia tăng sự hiện diện trên các sàn giao dịch trực tuyến quốc tế đã giúp các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Hà Nội dễ dàng tiếp cận với các khách hàng toàn cầu. Các nghệ nhân, nhà sản xuất có thể quảng bá và bán sản phẩm trực tiếp đến người tiêu dùng mà không cần thông qua các kênh phân phối truyền thống.
Bên cạnh đó, sự phát triển của ngành du lịch cũng mở ra cơ hội lớn cho các sản phẩm TCMN Hà Nội. Các làng nghề nổi tiếng như Gốm Bát Tràng, Lụa Vạn Phúc, Thêu Quất Động đã trở thành điểm đến không thể thiếu của khách du lịch. Đây không chỉ là cơ hội để quảng bá sản phẩm mà còn là nơi để khách hàng quốc tế trải nghiệm trực tiếp quy trình sản xuất và mua sắm các sản phẩm đặc trưng của Hà Nội.
Với tiềm năng lớn về chất lượng sản phẩm và sự hỗ trợ từ các chính sách của Chính phủ, ngành TCMN Hà Nội đang đứng trước cơ hội to lớn trong việc gia tăng tỷ lệ xuất khẩu ra quốc tế. Tuy nhiên, để thành công, các làng nghề cần đẩy mạnh sự đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất, đồng thời tăng cường chất lượng dịch vụ khách hàng để xây dựng thương hiệu TCMN Hà Nội vững mạnh trên trường quốc tế.
Với những triển vọng này, ngành TCMN Hà Nội chắc chắn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp không nhỏ vào nền kinh tế của Thủ đô và đất nước, đồng thời giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Hà Thu
